Islam

Dit is een stuk uit het boek van sjeik Khaled Bentounes: Therapie de l'Ame.

Wanneer we dit evenwicht in ons bereiken, dan roept die paradijselijke staat zichzelf spontaan op in ons. We voelen het ergens leven in ons, in een bevoorrechte ruimte van ons wezen. In dit leven zouden we geen voorsmaak van dat paradijs kunnen hebben als het niet in elk van ons was verankerd. De nagalm in de mens van die oorspronkelijke staat en de hoop deze ooit terug te vinden zijn de duidelijkste uitingen van deze fitra. Deze manifesteert zich in de vorm van een innerlijke roep die niet totaal uitgedrukt en uitgelegd kan worden in een religieuze, filosofische of psychologische taal. Weliswaar kunnen we er een uitleg over vinden, maar het is uitsluitend de eigen beleving en ervaring waarmee we het kunnen voorvoelen. Het gaat om een intieme ervaring, die zich niet laat delen. Het is zeker geen droom of hallucinatie die ons van de werkelijkheid af doet glijden. Het proeven van deze paradijselijke staat hier op aarde betekent niet dat de wereld meteen zal veranderen zodat we er ons geen zorgen meer om hoeven te maken! Het is eerder onze kijk op de wereld die veranderen zal. Daar we onze gewoonte loslaten om waardeoordelen te hebben over de wereld  en de tegenstrijdigheden te aanvaarden om deze beter te kunnen overstijgen. Meestal zijn de oordelen die we uitspreken over de wereld en de mensen haastig en hard, omdat we vergeten hoe onrechtvaardig en onwetend we soms zelf kunnen zijn. 

Pas als we ons weer aansluiten bij onze eigen fitra kunnen we ons bevrijden van die opgeplakte normen en waarden op onze onschuldige en vreedzame kijk op de wereld en onszelf. Laten we allereerst beginnen trouw te zijn aan ons zelf, onze oorspronkelijke natuur. Laten we ervoor waken niet in de val te lopen van de kafir, die zijn fitra verloochent of verduistert.  Als de moslimwereld  van vandaag iemand als kafir bestempelt dan is het om diegene in religieus opzicht te brandmerken als ongelovige of afvallige. Maar dat is eigenlijk niet de echte betekenis van het woord in het Arabisch. Kafir betekent oorspronkelijk de persoon die een zaad bedekt of begraaft. Ook de ‘ongelovige’ of ‘ontrouwe’ is in eerste zin degene die de waarheid over zichzelf niet wil erkennen, omdat hij niet trouw meer is aan z’n oorspronkelijke natuur. De mens van zowel gister als vandaag heeft het probleem dat hij niet ophoudt met het verduisteren van zijn fitra door zich liever vast te klampen aan idolen. Therapeuten kennen dit maar al te goed: ze hebben constant te maken met patiënten die ziek worden door wat ze verbergen of weigeren toe te geven aan zichzelf. 

De middenweg volgens islam is een tocht waar het individu leert om zich stapsgewijs te ontdoen van alle sluiers en illusies die het herontdekken van z’n Adamische natuur verhinderen.  Aan je zelf werken vraagt om een constante wakkerheid van het bewustzijn, niet om intelligenter of geleerder te worden, maar om aandachtiger te zijn voor het eenheidsprincipe dat je met alle wezens verbindt. Nog nooit in de geschiedenis heeft de mens een tijd beleefd waarin hij zoals vandaag z’n wereldse kennis en mentale vermogens zo ontzettend ver heeft ontwikkeld. Is hij daarmee dan gelukkiger of leeft hij met een ruimere hart? Helaas kunnen we daar niet van spreken als we kijken naar de enorme investeringen van moderne staten in de ontwikkeling van vernietigende en dodelijke technologieën. 

Dankzij het ontwaken van het bewustzijn wordt de mens teruggeroepen naar zijn eenheid en uniekheid. Hij begrijpt dan dat hij zichzelf niet moet verliezen in de duisternis van z’n wezen, noch in de veelheid van de materiele werkelijkheden. Hij leert dan dat evenwichtspunt te vinden waar het licht zijn fitra helder maakt. Wie z’n aardse tocht op de gulden middenweg bewandelt geeft zichzelf de mogelijkheid  zijn levensproject in vrede uit te bouwen. 

Afbeelding: van kalligraaf Attef Dallah: 'Bismillah' - 'In naam van God'
Fitra: begrip waarmee de oorspronkelijke natuur van de mens wordt bedoeld. 'Elk kind wordt geboren in de staat van fitra'- uitspraak van de profeet Mohamed.